Doodstil is het, in de bioscoop,
tijdens het lezen van een boek of tijdens de uitvoering van klassieke muziek. We
kijken naar het scherm, laten onze ogen in alle rust over de regels glijden, of
sluiten onze ogen om de stiltes tussen het geluid nog beter te kunnen horen. In
het Tate Modern op een bank, recht tegenover Weeds (1996) van Yayoi Kusama, worden
we omringt door een oase van stilte, waarin gedetailleerde patronen en subtiele
groennuances aan ons verschijnen. Dit is geen werk om al pratend langs te
lopen.
Yayoi Kusama, Weeds, 1996
Afbeelding: www.worldmalls.com
De meest hedendaagse
vormen van kunstbeleving zijn gebaseerd op een verstilde vorm van waarnemen, en in
die zin sensomotorisch zeer specifiek. Als verdoofd zitten of staan we stil
en om naar een kunstwerk te kijken, een boek te lezen, of te luisteren naar
muziek. Onderzoek van Miguel Nicolelis laat echter zien dat dansen, het spelen van
luchtgitaar, of dirigentmimesis, wel degelijk een verschil kan maken voor wat
iemand hoort. Beweging, ritmische beweging op basis van muziek bijvoorbeeld,
breng ons in een andere neurale toestand, brengt andere receptieve velden en
een andere hersenorganisatie met zich mee zodat een kunstwerk op een andere
wijze aan ons verschijnt. Sensomotorische patronen zijn bepalend voor
kunstbeleving, terwijl tegelijkertijd dominante cultuuruitingen zijn gebaseerd
op verstilling. Verstilde kunstbeleving is een uiterste van een enactivistisch
spectrum waarin van de bewegingen van het lichaam in relatie tot een omgeving
in variërende mate gebruik wordt gemaakt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten