woensdag 9 april 2008

Stierenvechten

Stel dat u als stierkalf was geboren, en u kreeg de volgende keus voorgelegd: “Wat wil je? Opgroeien als vleeskalf in Nederland of opgroeien in een weiland in Spanje en je leven eindigen in gevecht met een toreador?” Het kan natuurlijk aan mijn testosteronniveau liggen, maar ik zou kiezen voor dat laatste, hoe gruwelijk pijnlijk en langzaam de dood in de arena ook zou zijn. Vrij rondlopen in de wei, goed voer krijgen, sterk worden, woest mogen blijven, wellicht nog een keer wat sperma doneren en als afsluiting ten overstaan van een groot publiek de kans om een toreador op de hoorns te nemen. Zet dat eens af tegen een leven als vleeskalf. In zes maanden vetgemest en als nummer afgevoerd naar het slachthuis.
Waarom strijden weldenkende mensen tegen stierenvechten? Hopelijk niet omdat de Spaanse stieren er erger aan toe zijn dan de kalveren die mijn tartaartje leveren. Dat zijn ze namelijk niet. Vleeskalveren leiden een korter en zinlozer bestaan dan de stieren die door de straten van Pamplona rennen. Waarom vinden mensen stierenvechten walgelijk, maar hebben ze nauwelijks problemen met de intensieve veehouderij, en al helemaal niet met hun stukje kipfilet, of broodje rosbief?
De afkeer van stierenvechten heeft niets met dierenleed te maken. Dierenleed interesseert de meesten van ons geen jota. Uiteraard vinden we een zeehondje dat wordt doodgeknuppeld zielig, en een stier met pennen in zijn rug afschuwelijk en een walvis die geharpoeneerd een boot wordt binnengetrokken stotend, maar die afkeer heeft niets met dierenleed te maken. Wij zijn bang voor onze eigen wreedheden, niet voor het leed van dieren. Stierenvechten willen we niet zien omdat het ons confronteert met een verschrikkelijke waarheid: we doden dieren om ze op te eten, en dieren eten vraagt om vetmesten, om slachten, om bloed, kortom om wreedheden.
Chimpansees eten vlees. Zo nu en dan drijft een groep chimpansees een jonge baviaan in het nauw. Degene die het onfortuinlijke, krijsende jong te pakken krijgt begint direct aan het feestmaal. Hij zet zijn enorme hoektanden in het schedeltje en geniet van de nog lauwwarme hersenen. Wreed? Ja zeker, ik zou niet met het jong van plek willen ruilen. Zou ik aan de andere kant als chimpansee een opwindende jachtpartij en een lekkere hap bavianenhersens versmaden? Chimpansees houden net zo veel van vlees als wij. En zijn daarom net zo wreed als wij.
Het verschil is dat wij onze wreedheden niet willen waarnemen. Wij verbannen onze wreedheden tot achter de horizon, zodat we wreed kunnen zijn zonder het onder ogen te zien. We beschouwen onszelf als geciviliseerde, gepacificeerde, intelligente, liefhebbende mensapen. En we doen er alles aan om dat beeld in stand te houden. Wreed zijn de anderen, wij niet. Wij zitten immers gezellig met het hele gezin om kwart voor zes aan het avondeten en bespreken de vreselijke gemene Spaanse mannen die van stierenvechten houden.
Ondertussen kleeft er bloed van kinderen aan onze jeans, verwerken arbeiders voor een hongerloon de kankerverwekkende onderdelen van onze oude apparaten, verbouwen boeren uit de derde wereld vaak onder erbarmelijke omstandigheden onze bananen, cacao en koffie, en voorziet de bio-industrie ons van alle gewenste vleeswaren en eieren, allemaal zonder dat we één druppel bloed of andere ellende hoeven te zien. Je zal maar een buurman hebben die een geit op zijn balkon slacht!
Door ons ideaalbeeld op onze omgeving te projecteren verworden discussies rond dierenleed tot salondiscussies over wat wij chique vinden en wat niet. We willen vooral geen beesten zijn. Maar een rijkelijke maaltijd aan een keurig gedekte tafel in een drie sterren restaurant, omrand met een voortreffelijke wijn die volgens de etiquette is geproefd, maakt ons niet minder wreed dan een chimpansee die zijn tanden zet in een vers gevangen bavianenjong. Het maakt ons ook niet meer geciviliseerd dan een stierenvechter die ten minste nog het lef heeft zijn eigen lijf en leven op het spel te zetten.
Niet de voorspelbare uitkomst, noch de pijn of het bloed maakt de aanblik van een stierengevecht ondraaglijk, maar de wetenschap dat het schouwspel laat zien wat we zijn.

8 opmerkingen:

Anoniem zei

Twee jaar geleden sprak ik een koffie-telende boer in Brazilië (nog net een derde-wereld-land). Hij was geen welvarend mens, maar zeer tevreden met hetgeen hij bezit. 'Erbarmelijk', zoals jij het noemt, kon ik z'n levens-omstandigheden niet categoriseren. In ieder geval woonde hij in een fenomenaal mooi landschap.

M.a.w. bent onverwacht generaliserend.

Ook zijn er in Nederland al vele jaren geen 'kistkalveren' meer, en als jij als stierkalf was geboren, zou je waarschijlijk niet eens in staat zijn om de genoemde keuze te maken. Ik heb mij trouwens wel eens verbaasd dat mijn eigen kalveren vaak liever vrijwillig op het beton gingen liggen, dan ´lekker´ in het weiland.

Ronald Hünneman zei

Beste Lourens,

Wat betreft kistkalveren heb je helemaal gelijk. Ik heb de tekst op dat punt aangepast.
Ik weet niet of ik zo generaliserend ben als jij suggereert. In ieder geval durf ik niet op basis van jou ervaring met één boer in Brazilië de conclusie te trekken dat het nu wel goed gaat met boeren in derde wereldlanden.
En ja, kalveren liggen wellicht liever op beton dan op gras.
Trek overigens niet de conclusie dat ik de intensieve veehouderij onnodig of overdreven wreed vind, of dat ik sowieso tegen het slachten van dieren ben. Ik vind vlees erg lekker en eet het zonder gewetensbezwaren. Waar ik in deze blog op wilde wijzen is dat een afkeer van stierenvechten onderdeel is van "Het Civilisatieproces", zoals Norbert Elias het noemt. In dat proces spelen rationele overwegingen een ondergeschikte rol.
En toch, als ik het als kalf voor het zeggen had...

Anoniem zei

6 miljoen Joden. Genocide in Irak, Afghanistan. Verhongerde kinderen en hun ouders. Arme landen, rijke landen. Zij, wij.
Het is maar goed dat bloemen van mensen houden!
Houden veehouders van hun vee? Ze zeggen het. Maar meer nog van geld en die dikke spaarkous. Hoe kan je veehouden om ze uit te leveren aan de slachtbank? Gillende kalfjes van hun moeder wegrukken. Strompelende dieren de veewagen in trappen? Varkens vervoeren als Joden... of andersom?
Stierenvechten, windhonden konijntjes laten 'vangen', kikkers opblazen. LOL!
Je zal maar dier zijn in de mensenwereld!
En af en toe eet ik nog vlees ook, mocht ik uit het bovenstaande vinden dat ik een 'beter' mens ben.
Forget it!

Dat is waar ik zo de pest aan heb: dat ik deel ben van die achterlijke mensenwereld en geen mogelijkheid zie NIETS EN NIEMAND te kwetsen.
SH*T! En dat alles wordt opgeslagen in het niet te wissen elektron. 'Black box'schouwspel over wie we werkelijk zijn...
Beestenbende! Wat? Mensenbende!!

Anoniem zei

ik ben dol op stierengevechten en heb me ook enigszins verdiept in de spelregels
die zijn niet minder ingewikkeld en ceremoniëel dan die voor het eten in een sterrenrestaurant

blij weer wat van je te lezen?
hoe zit het met HOVO najaar?

groet
joan

Anoniem zei

Ronald: Het is óf "torero" (iedereen die zich officieel met het gevecht bemoeit, mag zich zo noemen), óf je bezigt het woord "matador" degene die de stier doodt dan wel dat hij de stier "de zegen" geeft (matar=doden). Het woord "toreador" bestaat niet. Bruikbaar leesvoer: Hemmingway.

Grtx Jan

Nastoot: Waar je "hij" leest, mag je anno 2008 ook "zij" lezen hoewel de vrouwen op een hand te tellen zijn.

Ronald Hünneman zei

Beste Jan,

Het woord toreador bestaat wel degelijk. Zie het Groene Boekje, de witte Spellingswijzer, Van Dale, Kramers, Wikipedia NL of Wikipedia UK. Hemingway is mooi, erg mooi, maar geen autoriteit met betrekking tot het Nederlands. Het woord toreador is ouder, en hoewel in het Spaans in onbruik geraakt, in het Nederlands (de taal die ik spreek en schrijf) en Engels nog gangbaar. De betekenis is stierenvechter, en in het Engels is het een alternatief voor het Spaanse matador, de stierenvechter die de stier doodt.

Groet,
Ronald.

PS Zoals je in mij overige blogs kunt zien verwijs ik als er te kiezen valt met ‘zij’. Bij toreador heb ik bewust voor ‘hij’ gekozen.

Anoniem zei

ja ja ik ben hier terecht gekomen om dat ik dacht de spelregels te kunnen leren van stierengevechten
maar wat blijkt dan kom ik bij zo een trut van een [GLORIA zei ]
terecht die weer zit te mekkeren
over die ach zo arme kindertjes en
doet net of die kalfjes ook kindertjes zijn.wat een hoop larie van dat mens.
daar word ik zo ziek van mama mia

Anoniem zei

sory mijn naan is cor
mailadres is
cor_lexus@yahoo.com
saluutjes